Aínda que algúns aspectos da difusión e o desenvolvemento dos monumentos megalíticos aínda están en debate, en España, Portugal e a costa mediterránea a máis antiga das tumbas de pedra ciclópeas foi probablemente o dolmen .
Megalitismo
21/08/2020Redacción
As grandes pedras, literalmente mega-litos , foron amplamente utilizadas polas comunidades prehistóricas para construír monumentos, lugares de enterramento e santuarios. Moitos sobreviven como elementos perdurables e fascinantes nas nosas paisaxes modernas.
A estrutura megalítica máis antiga coñecida atópase en Göbekli Tepe (Turquía), onde se erixiron alicerces decorados en forma de T de até 6 m de altura c. 9000 aC dentro dun santuario amurallado. Cara ao 5000 a.C., a tradición de levantar grandes alicerces de pedra tamén se practicaba en Bretaña (Francia), onde se coñecen localmente como menhires: un deles en Er Grah, preto de Carnac, medía 21 m de altura, pesaba 280 toneladas e estaba decorado coa imaxe dunha machada. Alicerces similares de maior ou menor tamaño establecéronse en moitas partes de Europa durante os seguintes milenios, algúns con forma semellante a figuras humanas.
As tumbas megalíticas, construídas principalmente entre 5000 a. C. e 2000 a. C., representan a arquitectura indíxena máis antiga do noroeste de Europa. Os montículos redondos son máis comúns no oeste, os montículos longos no leste, reflexos de casas contemporáneas para os vivos cuxas formas foron copiadas para proporcionar “casas para os mortos”. Pódense ver moitos estilos rexionais, pero en todas as áreas elixíronse coidadosamente os materiais de construción e prestouse atención á cor e a textura das pedras utilizadas en lugares importantes da cámara e ao redor do montículo. Unha coidadosa escavación mostra que algúns monumentos foron remodelados periodicamente, como en Flintbek (Alemaña), onde se produciron seis fases de cambio en tan só tres séculos.
Os dólmenes con grandes e pesadas cubertas que cobren cámaras pechadas, están moi estendidos polas costas bálticas. Ao longo da costa atlántica, os dólmenes teñen pedras de remate elevadas no aire como pedras que flotan no ceo. Os monumentos máis grandes con cámaras segmentadas son comúns en ambas as áreas, a desposición dos enterros está estruturada pola forma das cámaras que probablemente se abriron a intervalos en ocasións sinaladas.
As máis estendidas no noroeste de Europa son as tumbas de paso (Ganggrab) cunha ou máis cámaras situadas no centro ás que se podía acceder facilmente a través dunha estreita pasaxe con bordes de pedra que conducía a través do montículo. Algunhas, como Gavrinis (Francia) e Newgrange (Irlanda), están ricamente decoradas con chamativos conxuntos de motivos tallados. Nas culturasdos vasos de embudo dos Países Baixos, o norte de Alemaña e o sur de Escandinavia, as tumbas de paso xeralmente conteñen ricos depósitos de machadas de pedernal, cerámica e adornos persoais asociados, onde sobreviven, con coleccións de restos humanos coidadosamente depositadas.
Ademais de tumbas e menhires, a tradición megalítica tamén inclúe aliñacións, círculos e rectángulos como os que se poden ver en Bretaña, Irlanda, Gales, Inglaterra, Escocia e partes do sur de Escandinavia. Estes datan principalmente do período 4000 a. C. a 2000 a. C., sendo o máis famoso a nivel internacional Stonehenge no sur de Inglaterra.