As feiras de Toén

Di a copla popular inmortalizada polo poeta, natural de Sobrado do Bispo, Alberto García Ferreiro na súa obra Chorimas: “Para torres as de Moreiras, Para feiras as de Toén, Para mozas as mociñas Do concello sobradés.” Pois non imos falar nin de torres, nin das mozas do concello veciño, hoxe imos á feira. Botade man […]

Manuel Rolán Pazos. Alcalde de Toén

Don Manuel Rolán Pazos nado en Servoi (Castrelo do Val) en 1817 era fillo de D. Martín Rolán e Dª Manuela Pazos. Era avogado de profesión e polo menos dende 1843 residía en Alongos no barrio do Prado. Posuía tamén un muíño en Fonte Larelle, onde lle entraron a roubar a finais de xaneiro de […]

O cura liberal

Na campaña electoral para as Cortes españolas de marzo de 1914 visitou Moreiras o candidato conservador polo distrito de Ribadavia (daquela pertencía a este Toén) Don José Estévez Carrera. O que foi todo un acontecemento no lugar. Segundo conta un veciño de Moreiras anos despois no xornal La Región o señor candidato deu un mitin […]

Atopada unha placa de bronce dun cinturón da época sueva

En febreiro de 2020 un membro da asociación Amigos do Patrimonio de Toén achou nun eido seu unha pequena placa de bronce cuns gravados. Co fin de contextualizar a peza contactou co arqueólogo salmantino Carlos Tejerizo, do grupo “Sputnik Labrego”, que o puxo sobre a pista de que podería tratarse dun resto suevo-visigótico. O seguinte […]

A mámoa das Sete Buratas

O febreiro pasado membros da asociación Amigos do Patrimonio de Toén descubriron unha mámoa sen catalogar na paraxe das Sete Buratas (Cartelle), e o pasado 14 de outubro foi inventariada por Patrimonio.

O túmulo atópase moi perto do linde entre os concellos de Cartelle e Toén, situado nun coto que fai del un lugar doado de identificar na paisaxe. Esta situación levou ó arqueólogo Manuel García Valdeiras (encargado de inventarialo) a deducir que este poido ter unha función de marco de término, o que seguramente axudou a que se conservara ata os nosos días.

A Mámoa das Lameiras

A verdade é que o lume non descubriu nada que non souberamos. Aló polo 2014, nunha das saídas ó monte que facíamos Pablo Sabucedo e máis eu, chamáranos a atención un sospeitoso montículo naqueles terreos chairos, que, tras unha ollada rápida, comprobamos que podía tratarse dunha mámoa. O primeiro que vimos foron numerosos amoreamentos de […]

A tenda da Moura (Quenlle)

Entre as numerosas lendas de Mouras que hai en Galicia hai un tipo de historia moi particular, que se repite por todo o país, que é a da “Tenda da Moura”. Unha muller fermosísima aparécese ante un mozo que vai por un camiño expondo unha sabana (a tenda) chea de tesouros.

Mugares e o Pintor de Banga

A historia de Mugares, está marcada pola pegada do promotor da igrexa de Santa María, Bartolomé García de Baamonde, un clérigo singular que é identificado por José Manuel Iglesias como o Pintor de Banga. A importancia desta figura, radica no feito de que con ela iníciase o desenvolvemento da pintura manierista en Galicia.

Riquichín . O bandoleiro de Puga – II

Aínda que non sabemos si o atraco ao cura de Macendo foi a primeira actuación delituosa de Riquichín, si temos constancia pola prensa da época de que non foi a única nin a máis violenta. Despois de dita empresa, Emilio Ferreiro Pérez (Riquichín), foi requirido sen éxito en varias ocasións polo Xuíz de instrución de […]

Riquichín. O bandoleiro de Puga – I

“O cura usureiro”, así titulaba na súa edición do 8 de abril de 1891 «O Liberal: órgano democrático de la Isla de Menorca» a crónica que facía referencia ao cura de Macendo, D. Juan Antonio Conde, acusado de defender e practicar a usura. A sentenza do tribunal eclesiástico de Ourense, aparte de condenalo a facerse cargo das costas do proceso, incluía a perda de todos os seus beneficios e a declaración de infame.